Hızlı Bilgi Molası Yazılar

1 Düzine Ne Kadardır? Tarihsel Bir Kavramın İzinde Bir Tarihçinin Gözünden: Geçmişi Anlamaya Çalışmak Bir tarihçi olarak, sayıların ve ölçü birimlerinin toplumları nasıl şekillendirdiği ve zamanla nasıl evrildiği üzerine düşünmek her zaman ilgimi çekmiştir. Geçmişin izlerini sürerken, kimi zaman alışık olduğumuz kelimelerin ve kavramların ardında yatan derin anlamlara ulaşırız. “Düzine” de bu kavramlardan biri. Bugün alışık olduğumuz anlamıyla, 12’yi ifade eden bir sayı birimi olarak karşımıza çıkıyor. Ancak “1 düzine ne kadardır?” sorusunun tarihsel arka planına bakmak, bizim bu sayıya yüklediğimiz anlamı ve onu nasıl kullandığımızı daha iyi kavrayabilmemizi sağlar. Bu yazıda, düzine kavramının tarihsel kökenlerini, zaman içinde geçirdiği dönüşümleri…

Zapt Nedir? Örneklerle Anlayabileceğimiz Bir Kavram İstanbul’da yaşayan sıradan bir genç yetişkin olarak, kelimeler bazen bana düşündürmekten çok, işlerimi kolaylaştırıyor gibi gelir. Bugün de kafama takılan bir kelime var: “Zapt”. Ne demek bu “zapt”? Birçok kişi belki bu kelimeyi duymuştur ama tam anlamını bilmiyor. Zapt, aslında günlük dilde pek fazla karşımıza çıkmasa da, derin anlamlar taşır. Şimdi biraz daha derine inelim ve bu kelimeyi hem tarihsel hem de güncel anlamlarıyla keşfedelim. Zapt Nedir? Tanımı ve Temelleri Zapt, kelime olarak “bir şeyi kontrol altına almak, tutmak” anlamına gelir. Esasında, “zapt etmek” dediğimizde, bir şeyi ele geçirmek ya da engellemek gibi bir…

🎧 Spotify’da Hangi Durumlarda Bildirim Gider? Müzik dünyasında kaybolurken bir anda telefonun ekranında canlanan küçük bir bildirim sizi sevdiğiniz bir sanatçının yeni şarkısıyla buluşturabilir — işte bu anları, Spotify sayesinde yaşıyoruz. Merak ettiğim için biraz kazıdım ve “Spotify neden ve ne zaman bildirim yolluyor” sorusuna bilimsel ve pratik bir bakışla yaklaşmaya karar verdim. Dahası, bu bilgileri sizinle paylaşmak istedim — çünkü iyi bilgilendirilmiş bir kullanıcı olmak, müzik keyfinizi kontrol etmekle başlar. Spotify Bildirimleri Nasıl Çalışıyor? Spotify, kullanıcılara e‑posta ya da mobil “push” bildirimleri gönderebiliyor. ([Spotify][1]) Telefonunuzda uygulamanın bildirimlere izin verdiğinden emin olursanız — yani hem uygulama içi hem cihaz genelinde…

Muta Nikahı Dinimizde Var Mı? Bir Hikaye Üzerinden Düşünmek Hikâyelere dalmak, bazen bir soruya yanıt aramaktan çok daha derin bir yolculuğa çıkarır insanı. Hepimizin hayatında kimi zaman kesişen, bazen de birbirinden uzak olan düşünceler vardır. Benim için, bugün anlatmak istediğim hikâye de böyle bir anı… Her şey, zamanla şekillenen düşüncelerin ve soruların iç içe geçtiği bir yerde başladı. Beni dinleyin, çünkü belki de hepimizin içinde bir parça var bu hikâyede. Bir Yaz Günü, İki Karakter: Selim ve Elif Bir yaz sabahı, Selim ve Elif’in yolları bir araya geldi. İkisi de hayatı farklı açılardan gören, ama bir şekilde birbirini tamamlayan insanlardı.…

Kalispera Ne Demek? Bir Akşamın Hikayesi ve Yunanca’nın Sıcak Gölgesinde Bir Buluşma Birçok kelime vardır, anlamları insanın içinde derin izler bırakır. Bazen bir dildeki basit bir selamlaşma, bir yolculuğun, bir ilişkinin ya da hayatın anlamını taşıyabilir. “Kalispera” da işte böyle bir kelimedir. Peki, ne demektir? Gelin, bir akşamın karanlığında bu sorunun cevabını, iki farklı karakterin bakış açısından bulalım. Bir yaz akşamıydı. Güneş, Akdeniz’in denizine son ışıklarını yansıtarak yavaşça kaybolurken, küçük bir Yunan adasında, kıyıda birbirinden farklı iki insan karşılaştı. Eliza, tatil için geldiği bu adada gün batımını izlemek üzere deniz kenarına yürüyen, duygusal ve empatik bir kadındı. Yanında ise, kısa…

Aşağıdakilerden Hangisi Bir Sivil Toplum Kuruluşudur? Bugünlerde çevremizde o kadar çok “yardım”, “destek” ve “toplum hizmeti” kavramı geçiyor ki, çoğu zaman hangisinin gerçekten bir sivil toplum kuruluşuna ait olduğunu ayırt etmekte zorlanıyoruz. Hangi örgütler toplum için çalışıyor, hangi girişimler gerçekten gönüllü temele dayanıyor ve hangi yapılar sadece ticari veya siyasi çıkarlarla hareket ediyor? İşte tam da bu noktada “sivil toplum kuruluşu” (STK) kavramı devreye giriyor ve bizim için son derece önemli bir anlam taşıyor. Bu yazıda, sivil toplum kuruluşlarının ne olduğunu, ne gibi etkiler yarattıklarını ve hangi kriterlerle ayırt edilebileceklerini keşfedeceğiz. Sivil Toplum Kuruluşları: Kökleri ve Kökeni Sivil toplum kuruluşları,…

Ön Kabul Ne Demek? Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir Analiz Toplumların Ön Kabulü: Derinlemesine Bir Bakış Bir toplumda bireylerin birbirleriyle etkileşime girdiği her an, birçok ön kabule dayalı düşünce ve davranış şekilleri ortaya çıkar. Bu ön kabuller, toplumsal yapıların, normların ve kültürel pratiklerin bir yansımasıdır. Herhangi bir toplumda yaşayan bir birey, sadece kendisiyle ilgili değil, aynı zamanda çevresindeki insanlarla ilgili de bir dizi varsayıma dayanarak kararlar alır. Bu durum, bazen bilinçli bir seçimle, bazen de toplumsal yapılar tarafından dayatılan bir norm olarak ortaya çıkar. Bu yazıda, “ön kabul” kavramını daha derinlemesine ele alırken, toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve…

“108 Hesap Alacak Bakiyesi Verir mi?” — Küresel ve Yerel Bir Bakış Merhaba. Muhasebe ve finans dünyasında “108 hesap alacak bakiyesi verir mi” sorusu, kulağa teknik gibi gelebilir — ama bu sorunun çevresinde hem pratik muhasebe mantığı hem de kültürel / sektörel uygulama farkları olabilir. Bu yazıda, konuyu hem teorik hem de pratik açıdan; yerel (Türkiye özelinde) ve global muhasebe anlayışları bağlamında irdelemek istiyorum. Temel Muhasebe Mantığı: Alacak – Borç Dengesi Nedir? Bir muhasebe hesabında “bakiyenin” alış yönü; o hesaba yapılan kayıtların borç ve alacak tutarlarının farkıdır. Eğer toplam borç, toplam alacaktan fazlaysa “borç bakiyesi”, tam tersi durumda “alacak bakiyesi”…

İbn-i Haldun’un Görüşleri Nelerdir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Bağlamında Bir İnceleme İbn-i Haldun, Orta Çağ’ın en önemli düşünürlerinden biri olarak, tarih, toplumsal yapı ve kültürel dinamikleri anlamada derin izler bırakmıştır. Ancak, Haldun’un fikirleri sadece geçmişe ait değil, bugün de toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerle ele alındığında oldukça değerli bir kaynak oluşturuyor. Bu yazıda, Haldun’un görüşlerine modern bir bakış açısıyla yaklaşarak, hem erkeklerin çözüm odaklı bakış açılarını hem de kadınların empatik perspektiflerini birleştirerek inceleyeceğiz. İbn-i Haldun’un Toplumsal Yapı ve İktisat Anlayışı İbn-i Haldun’un en bilinen eseri Mukaddime (Tanıtım) ile toplumsal yapıyı, tarihsel gelişmeleri ve toplumların evrimini…

Tercüme Ne Demek, Tefsir? Gelin, Birlikte Çözmeye Çalışalım! Hepimiz bir noktada “Tercüme” ile “Tefsir” arasındaki farkı sorgulamışızdır. Ama sorunun içine dalmadan önce, size bir itirafta bulunmam gerek: Erkekler ve kadınlar arasındaki farkları anlamak, bu iki terim arasındaki farkı anlamaktan biraz daha kolay. Hadi gelin, birlikte keşfe çıkalım! Tercüme Nedir? Tercüme dediğimizde aklımıza ilk gelen şey, kelimeleri bir dilden diğerine aktarmak, değil mi? Mesela, bir İngilizce metni Türkçeye çevirmek. “Hello, how are you?” cümlesi Türkçeye “Merhaba, nasılsın?” diye çevrilir ve herkes mutlu olur. Erkekler, bu işin tam anlamıyla “çözüm odaklı” kısmına denk gelir. Stratejik, değil mi? “Kelimeleri değiştirelim, işler hallolsun!” diye…